Ay: Ocak 2021

Ergenlik Döneminde Varikosel

Varikosel hastalığı, tespit edilebilen erkek kaynaklı infertilite nedenleri arasında en yaygın görülenidir.  Skrotum toplardamarlarının genişlemesi, kıvrımlaşması ve varisleşmesi ile karakterize bu hastalığın ergenlik döneminde ortaya çıkabildiğini ifade eden Üroloji Uzmanı Op. Dr. Tansel Kaplancan, varikosel rahatsızlığının tedavisini anlattı.

Ergenlik döneminde gelişen varikosel hastalığı testislerin büyümesini engelleyebilir ve testis fonksiyonlarına zarar verebilir. Bazı kişilerde hiçbir belirtiye neden olmayan varikosel hastalığının, ergenlik döneminde ortaya çıkması halinde mikrocerrahi varikosel ameliyatı ile tedavi edilmesi gerekir.

Ergenlik döneminde teşhis edilen varikoselin cerrahi olarak tedavi edilmesiyle varikoselin yol açtığı testis boyutunda küçülme ve testis fonksiyonlarında bozulma gibi sorunların büyük ölçüde düzeltilmesi ve gelecek yıllarda fertilitenin korunması mümkündür. Bu nedenle bu hastalık erken dönemde teşhis edildiğinde tedavisine geç kalınmaması önemlidir.

ERGENLİK DÖNEMİNDE VARİKOSEL BELİRTİLERİ

Varikosel herhangi bir semptoma neden olmayabilen ve bu anlamda sinsi olarak nitelendirilebilecek bir hastalıktır. Bazı kişilerde ise skrotumda ağrı, testis boyutları arasında farklılık, skrotumda belirginleşen damarlar, egzersiz sırasında veya sonrasında ağrı hissedilmesi gibi farklı belirtilere yol açabilir.

Ergenlik döneminde varikosel genellikle belirtilerin hissedilmesi ile sağlık kontrollerine başvurulması sayesinde teşhis edilebilir. Bu noktada ebeveynlerin bilinçlenmesi oldukça önemlidir. Çünkü varikosel özünde bir damar hastalığıdır ve ailesinde damar sorunu bulunan gençlerde daha sık görülmektedir.

VARİKOSEL TEDAVİSİ

Günümüzde, varikosel hastalığının genç erkeklerde testis hasarının oluşmasına neden olduğuna dair önemli kanıtlar vardır. Bu hasarın tam olarak neden meydana geldiğine dair kesin bir söylemde bulunmak doğru değildir. Ancak varikoselin, tek taraflı ortaya çıksa dahi her iki testiste birden sıcaklık artışına neden olabileceği bilinmektedir. Bu sıcaklık artışı her zaman erkek kaynaklı kısırlığa neden olmaz, yine de kısırlığa neden olmayacağını ifade etmek de mümkün değildir.

Adolesan yaş grubundaki erkeklerde varikosel teşhisi sırasında fiziksel muayene bulgularına, hastalık öyküsüne, hormon testlerine ve Doppler ultrasonografiye başvurulur. Bu yaş grubunda sperm analizine genellikle başvurulmamaktadır. Yapılan incelemeler sonucunda hastalarda özellikle testis boyutlarında azalma veya ağrı gibi semptomların bulunması mikroskop ile varikosel cerrahisi seçeneğini gündeme getirir.

Yapılan bilimsel çalışmalarda ergenlik döneminde varikosel sorunu yaşayan ve cerrahi tedavi gören hastaların testis boyutlarında düzelme ve testis fonksiyonlarında büyük ölçüde normalleşme olduğu gösterilmiştir.

İnmemiş Testis Hakkında Bilinmesi Gerekenler

İnmemiş testis, testislerin birinin ya da her ikisinin birden, doğum sonrası süreçte skrotum adı verilen testis torbasına ulaşmaması ile karakterize bir sağlık sorunudur.

İnmemiş testis nadir görülür, ancak tedavisine geç kalındığı ya da tedavi edilmediği takdirde erkek kaynaklı infertiliteye neden olabilir, kasık fıtığı ve testis kanseri riskini artırabilir. Bu nedenle hem ebeveynlerin hem de bebeklerin rutin sağlık kontrollerini gerçekleştiren uzmanların inmemiş testis hakkında farkındalığa sahip olması ve bebekler dünyaya geldikten sonraki erken süreçte testislerinin torbaya inip inmediğini takip etmeleri gerekir.

İNMEMİŞ TESTİS NEDEN OLUR?

İnmemiş testise neden olan faktörler kesin olarak bilinmemekle birlikte bu sağlık sorununa yol açabilen çeşitli risk faktörlerinin olduğu ifade edilebilir. Erken doğum, ailede inmemiş testis öyküsünün varlığı, “gubernakulum” bağındaki yapısal anomaliler, abdominal duvar defekti gibi fetüs gelişimini engelleyen koşullar, gebelik sürecinde annenin sigara veya alkol tüketmesi, maruz kalınan kimyasallar gibi çeşitli unsurlar inmemiş testis riskini artırabilir.

İNMEMİŞ TESTİSİN YOL AÇTIĞI RİSKLER

Testislerin fonksiyonlarının ve gelişimlerinin normal şekilde devam edebilmesi için vücut ısısından daha düşük ısıda durmaları gerekir. Skrotum testislerin vücut ısısından düşük ısıya sahip olmalarını sağlayan soğutucu bir etki yaratır. Testisler vücut içerisinde kaldığında birçok farklı sağlık sorunu gündeme gelir.

Testis Kanseri: Testis kanseri genellikle olgunlaşmamış sperm üreten testis hücrelerinde başlar. Bu hücrelerin anormal şekilde büyümesi sonucu ortaya çıkan testis kanseri riski inmemiş testis sorunu yaşanan kişilerde daha fazla olur. Testislerin vücut içerisindeki konumları da bu riski artırabilir. Testislerin kasıkta değil de karın bölgesinde kalması daha riskli bir durum olarak kabul edilir.

İnfertilite: İnmemiş testis sorunu yaşanan erkeklerde, testis ısısının artması ve fonksiyonlarının zarar görmesi nedeniyle sperm sayısının düşmesi, sperm kalitesinin azalması ve infertilite görülmesi riski daha fazladır.

İnmemiş testis sorunu olan kişilerde testis torsiyonu ve kasık fıtığı gibi komplikasyonlar da ortaya çıkabilir.

İNMEMİŞ TESTİS TEDAVİSİ

Bu sağlık sorunun tedavisinde ameliyat kesin çözümdür. Bebek dünyaya geldikten sonra 1 yaşından itibaren takip ve tedavi planı yapılmalıdır. Hormonal tedavi yetersiz olursa veya cerrahi gereksinim ortaya çıkarsa cerrahi bir yaşından sonra en kısa zamanda yapılmalıdır.

İnmemiş testis cerrahisi ile testis yumurtalık kesesine yerleştirilir. Uygulanacak cerrahi yöntemin belirlenmesi için ilk olarak testisin vücutta nerede olduğunun tespit edilmesi gerekir. Operasyon açık ya da kapalı teknikle gerçekleştirilebilir; 30 – 45 dakika arasında tamamlanır.